Month: November 2021

1.Միայն <<Տիգրանակերտ>> անունով 4 քաղաք է հիմնադրել
2.Եղել է պատանդ պարթևների մոտ շուրջ 20 տարի
3.Ամուսնացել է 12 ամյա Կլեոպատրա Պոնտացու հետ 45 տարեկան հասակում
4.Հայաստանը Տիգրանի օրոք ունեցել է 3 միլլոն քառակուսի կիլոմետր տարածք
5.Դավաճանության համար մահապատժի է ենթարկել որդուն՝ Զարեհին
6.Տիգրանն ընդամենը մեկ արշավանքով գրավել է Պարթևստանը:Ուշագրավ է,որ Հռոմեացիները շուրջ 3-ից 5 դար չէին կարողանում գրավել Պարթևական պետությունը
7.Տիգրան Մեծի մասին շուրջ 22 հունարեն օպերա է պահպանվել
8.Իշխել է Պարթևստանի,Պարսկաստանի,Փյունիկիայի և Եգիպտոսի վրա

1․համառոտ ներկայացրեք սպիտակուցի սինթեզը տրանսկրիպցիա տրանսլացիա

ցանկացած բջիջ ունակ է սինթեզելու սեփական սպիտակուցներ, այս հատկությունը գենետինորեն փոխանցվում է։ Սպիտակուցնեիր կառուցվածքի մասին ինֆորմացիան գտնվում է ԴՆԹ-ի մեջ

ԴՆԹ-ի այն հատվածը որտեղ գտնվում է ինֆորմացիան սպիտակուցի առաջնային կառուցվածքի մասն կոչվում է գենոմ

Սպիտակուցի սինթեզը սկսվում է տրանսկրիպցիայով, գենոմի ինֆորմացիոն ՌՆԹ-ի արտագրելու պրոցեսն է, պետք է մի պարզ պատճառով` ԴՆԹ-ն գտնվում է բջջի կորիզում, իսկ սպիտակուցի սինթեզի պրոցեսը ընթանում է ցիտոպլազմայում` ռիբոսոմնների վրա 

սպիտակուցների սինթեզը անվանում են տրանսլյացիա այն հանդիսանում է սպիտակուցի սինթեզի վերջին փուլը

2․ գրել բջջի օրգանոիդնորի մասին

օրգանոիդներ կամ օրգանելներ, կոչվում են ցիտոպլազմայի մասնագիտացված մասերը, որոնք ունեն որոշակի կառուցվածք և կատարում են բջջի այս կամ այն գործառույթը, էլեկտրոնային մանրադիտակի օգնությամբ պարզվել են օրգանոիդների կառուցվածքի բոլոր մանրամասները։

3․ ներկայացնել նախակորիզավորների կառուցվածքը և առանձնահատկությունները

նախակորիզավորները հանդիսանում են կյանքի կազմավորման բջջային մակարդակի առաջին ներկայացուցիչները նրանք երկրագունդը գրաված առաջին ևօրգանիզմներն են: Նախակորիզավորները տարբերվում են մյուս օրգանիզմներից և շատ բազմազան են։

4․ներկայացնել քենօսինթեզ և ֆոտօ սինթեզըվածքը

ֆոտոսինթեզ առաջանում է  ածխաթթու գազի, ջրի և ույսի ազդեցությունից

Բույսերի բջիջներում որոնցում քլորոֆիլ է պարունակվում տեղի են ունենում կենդանի աշխարհի համար մեծ նշանակություն ունեցող գործընթացներ բուսական բջիջներն ընդունակ են օրգանական նյութեր սինթեզելու պարզ անօրգանական միացություններից օգտագործելով արեգակի ճառագայթային էներգիան։ Արեգակնային ճառագայթման հաշվին կատարվող օրգանական միացությունների սինթեզը կոչվում է ֆոտոսինթեզ։

5․ինչ է իրենից ներկայացնում վիրուսը

Այս փոխանակությունն արտացոլում է բջջում տեղի ունեցող օրգանական նյութերի կենսասինթեզի գործընթացները բջիջների շրջակա միջավայրից վերցնելով իրենց կենսագործունեության համար անհրաժեշտ հարաբերականորեն պարզ մոլեկուլներ և դրանցից սինթեզում են տվյալ բջջին բնորոշ յուրատահուկ ավելի բարդ միացություններ այսպես տարբեր ամինաթթուներից սինթեզվում են բազմաթիվ սպիտակուցներ մոնոսախարիդներից կազմում են պոլիսախարիդներ ազոտային հիմքերն անցնում են նուկլեոտիդների մեջ դրանցից սինթեզվում են նուկլեինաթթուներ և այլն։

Օգտակար հղումներ՝

1. Արտավազդ Բ. Արտաշեսյան արքայատոհմի անկումը
2. Արտավազդ Բ

Տեսանյութեր՝

1. Արտավազդ Բ՝ պատիվը՝ կյանքից վեր
2. Արտաշեսյան յարստություն.Արտավազդ Բ

Առաջադրանք

Ներկայացրե՛ք Արտավազդ 2-րդ թագավորին հինգ նախադասությամբ։

Фразеологизмы.
Фразеологизм (лексическая единица, устойчивое выражение) — свойственное определённому языку устойчивое словосочетание, смысл которого не определяется значением отдельно взятых слов.

Роль фразеологизмов в нашей жизни.

Фразеологизмами мы называем устойчивые сочетания слов, которые равны по значению слову или даже предложению.

Мы уже сказали о том, что фразеологизмы – это устойчивые выражения. Это значит, что они употребляются в готовом виде и почти не изменяются.

Кот наплакал, надуть губы, бить баклуши, навострить уши, перегнуть палку. Мы привыкли видеть все эти фразеологизмы именно в таком виде.

А всё потому, что фразеологизмы передаются из уст в уста в том же виде, в каком были созданы – они изменяются крайне редко

КОТ НАПЛАКАЛ.

Кот наплакал – мало .

Надуть губы – обидеться.

Бить баклуши – бездельничать.

Навострить уши – прислушаться.

Перегнуть палку – перестараться.

Получается, что во фразеологизме два слова или более становятся каким-то неделимым единством и приобретают новый смысл. Можно даже сказать, что это почти одно слово, просто выглядит как словосочетание.

Во фразеологизмах слова выступают в переносном значении.Рекламаhttps://c0.pubmine.com/sf/0.0.3/html/safeframe.htmlПОЖАЛОВАТЬСЯ НА ЭТО ОБЪЯВЛЕНИЕ

Обычно говорится, что значение фразеологизма не равняется значениям слов, которые в него входят.

Например,  ГУБЫ НАДУТЬ

При этом о значении некоторых фразеологизмов легко догадаться.

Однако значение некоторых фразеологизмов может поставить нас в тупик. Например, бить баклуши, попасть впросак, почивать на лаврах…

Может быть, разгадать эти выражения было бы и несложно… но что обозначают все эти странные слова в них?

А ведь фразеологизмы достаточно часто содержат устаревшие слова и формы слов. Ведь сами фразеологизмы стареют очень медленно: не зря их называют устойчивыми выражениями!

Баклуша – это деревянная чурка, заготовка для ложки. Отбивать эти заготовки – самая лёгкая работа для того, кто делает ложки. Поэтому выражение бить баклуши до сих пор употребляется в значении бездельничать.

А что такое попасть впросак и откуда к нам пришло это выражение? Просак – это прядильный станок. Если человек при работе с ним проявлял невнимательность, в станок могло затянуть его волосы или одежду – очень неудобное положение! Вот и закрепилось за этим фразеологизмом значение «попасть в неприятное положение».

Почивать на лаврах.Это выражение пришло к нам из Греции, где лавровым венком венчали победителя в соревнованиях или сражениях. После победы можно было успокоиться и наслаждаться достижениями – отдыхать. Это и стало значением фразеологизма.

Если значение фразеологизма непонятно, то его можно уточнить в специальных словарях. Они так и называются − фразеологические.

Вообще, происхождение некоторых фразеологизмов очень интересно.

Вот, например, почему мы называем белой вороной того, кто чем-то выделяется из общей массы?

Если поразмыслить, то белые вороны действительно встречаются в природе очень и очень редко. И остальные вороны их не слишком-то жалуют.

И вот около двух тысяч лет назад римский поэт и сатирик Ювенал заметил это. И написал такие строки:

Рок даёт царства рабам,

доставляет пленным триумфы.

Впрочем, счастливец такой

реже белой вороны бывает…

Отсюда и пошло выражение.

Нам нужно запомнить следующее…

Фразеологизмы – это устойчивые сочетания слов, которые равны по значению слову или целому предложению.

Фразеологизмы – цельные по значению сочетания. Они всегда используются в переносном значении.

Происхождение фразеологизмов

Как же появляются такие устойчивые сочетания? Очень часто появлением фразеологизмов мы обязаны нашим предкам и их наблюдательности.

Вот, например, наши предки давным-давно заметили, что есть такое растение – белена. И что оно очень ядовито: если животное съест белену, оно может взбеситься.

И вот появляется выражение – «белены объелся или объелась» — о животном, которое внезапно взбесилось.

Но потом это меткое выражение стало устойчивым и добавилось в речь. Как только кто-то начинал вести себя странно – его спрашивали: «Да ты что, белены объелся, что ли?»

Довольно много фразеологизмов пришло к нам из различных профессий.

Например, выражение шито белыми нитками нам подарили портные. Топорная работа, то есть грубая – это выражение плотников. Небо с овчинку – так говорили о сильном страхе скорняки, которые выделывали кожи. Стричь под одну гребёнку – из речи парикмахеров. Вызвать огонь на себя – от военных. Номер не пройдёт – от артистов, закручивать гайки – из речи механиков.

И вряд ли нам придётся долго гадать – откуда пришло выражение «в час по чайной ложке». Конечно же, нам его подарили медики, хотя теперь оно обозначает просто «медленно».

держать в ежовых рукавицах

А некоторые фразеологизмы пришли к нам из истории и отражают какие-то традиции, обычаи или действия.

Вот, например, показать где раки зимуют.

Оказывается, раньше на Руси помещики любили полакомиться раками даже зимой. И посылали на ловлю раков провинившихся крестьян. Почему провинившихся? Потому что зимой раки скрываются под корягами. А ловить их приходилось в ледяной воде. Крестьяне простужались, заболевали и даже могли умереть.

Поэтому показать, где раки зимуют – это выражение угрозы.

Жить на широкую ногу – жить так, будто ты знатный и богатый, ни в чем себе не отказывать.

шиворот-навыворот пришёл к нам из времен Ивана Грозного.

Одним из источников устойчивых сочетаний является античность.

Древняя Греция подарила нам такие выражения, как авгиевы конюшни, кануть в Лету, дамоклов меч, пиррова победа и так далее.

При этом фразеологизмы могут приходить как из античных мифов и легенд, так и из преданий о реальных исторических личностях.

Из мифов к нам пришёл такой фразеологизм, как авгиевы конюшни.

Он появился из мифа о царе Авгии, у которого были огромные конюшни. Эти конюшни не чистились годами. И очистить их смог только самый известный герой Эллады – Геракл. Авгиевы конюшни считаются шестым подвигом Геракла.

Мы используем это выражение, когда говорим о каком-то месте, которое сильно загрязнено или находится в беспорядке, в запущенном состоянии.

Примеры
седьмая вода на киселе — очень дальнее, сомнительное родство;
выходить сухим из воды — ловко избежать заслуженного наказания;
носить воду решетом — делать что-то без видимого результата, напрасный труд;
заварить кашу — начать хлопотное, иногда неприятное дело;
козёл отпущения (библ.) — человек, на которого сваливают чужую вину;
закидывать удочку — пытаться что-либо выяснить, разузнать.

Работа с интерактивным ресурсом

Дополнительное задание:
1. Подбери к картинке фразеологизм и уточни значение каждого из них.

2. Фразеологизмы и подбор к ним синонимов

3. Составьте предложение с каждым из данных фразеологизмов

———————————————————————————

Урок 2

Исключения — РОСТОК, ОТРАСЛЬ, СКАЧОК, ЧЕТА, СОЧЕТАТЬ, УТВАРЬ, РАВНИНА, РОСТОВ

Упражнение 1

а) Пол_жить на полку, удобно распол_житься, предпол_гать ответ, сл_жить книги, распол_гать запасами, предл_гать помощь, кратко изл_жить содержание, прол_жить путь.

б) Город Р_стов, устье зар_сло, морские водор_сли, дети подр_сли, выр_стить в саду, произр_стать в пустыне, богатая р_стительность, выр_щенные лимоны, мир р_стений, переходный возр_ст, зар_сли камыша, сберечь пор_сль, подр_стковый врач, р_стущие на берегу, зеленый р_сток, отр_сль хозяйства

Упражнение 2

Спишите, вставляя пропущенные буквы, графически объясняя выбор орфограмм в корне.

а) Изл_гать содержание, хорошо изл_жить; знать признаки прил_гательного; написать изл_жение; оба сл_гаемых; распол_житься на ночлег; распол_гать свободным временем.

б) Гул нар_стает, р_скошные р_стения, зар_сли камышом, выр_сли подснежники; зеленые водор_сли, Р_стислав; р_стущий ребенок.

в) Предпол_жения не подтвердились; капельки р_сы; тропа зар_стает; р_стительное масло; изменить пол_жение; лепестки р_стений; сл_гать стихи; желуди прор_сли; сберечь р_стения от мороза; просека зар_стает; предл_жить помощь.

Упражнение 3

Распределите слова в два столбика, объяснив графически выбор а – о в корне. а | о

Подр_сли, распол_гаться, прил_жить, выр_стать, распол_жение, Р_стов, обр_сли, сл_жить, возл_гать, пол_гаться, р_сток, выр_щенный, отр_сль, р_сти, нар_щение, прил_гать.

գրիր տրված բառերի հոգնակին

ավտոշարասյուն-ավտոշարասյուններ

ընդոցի-ընդոցներ

զորախումբ-զորախմբեր

դուստր-դուստրեր

ջահակիր-ջահակրեր

դեղահաբ-դեղահաբեր

հայագետ-հայագետներ

մորաքույր-մորաքրեր

քուրմ-քրմեր

օրհներգ-օրհներգներ

նուռ-նռեր

հետախույզ-հետախույզեր

քարայծ-քարայծներ

դարպասապահ-դարպասապահեր

բեռ-բեռեր

ճարտասան-ճարտասաններ

ժանրեր-

սավցհատ-սավցհատներ

միլիոնատեր-միլիոնատերեր

երաշխավորակիր-երաշխավորակրեր

հարս-հարսեր

տրված բառերի արջևից գրիր մեկ ածական

ծերունի-կնճռոտ

ջրվեժ-գեղեցիկ

մթնշաղ-տխուր

խրճիթ-հին

զամբյուղ-ծղոտե

շատրվան-զրնգուն

Վիրուս, ոչ բջջային կառուցվածք ունեցող հարուցիչ, որը բազմանում է միայն կենդանի բջիջների ներսում։ Վիրուսները վարակում են կյանքի բոլոր բջջային ձևերը՝ կենդանիներից ու բույսերից մինչև բակտերիաներ և արքեաներ։

Վիրուսները բաղկացած են երկու կամ երեք մասերից (վիրիոններից)։

1. բոլոր վիրուսներն ունեն գենետիկական նյութ՝ ԴՆԹ կամ ՌՆԹ։ Սրանք երկար մոլեկուլներ են, որոնք կրում են գենետիկական տեղեկատվությունը,
2. բոլոր վիրուսներն ունեն սպիտակուցե կապսիդ, որը պաշտպանում է գեները,
3. որոշ վիրուսներ ունեն նաև լիպիդային պատյան, որը շրջապատում է կապսիդը բջջից դուրս գտնվելու ժամանակ։

Վիրուսների ձևերը տարբեր են՝ հասարակ պարուրաձևից և իկոսաեդրից (քսանանիստից) մինչև ավելի բարդ կառույցներ։ Վիրուսի միջին մեծությունը կազմում է բակտերիայի մեծության մոտ 1/100-րդը։ Վիրուսների մեծ մասը շատ փոքր են լուսային մանրադիտակով հայտնաբերվելու համար։

Վիրուսները տարածվում են բազմաթիվ ճանապարհներով. բույսերի վիրուսները փոխանցվում են բույսից բույս բուսահյութով սնվող միջատների միջոցով, կենդանական վիրուսները փոխանցվում են արնախում միջատների միջոցով։ Այս եղանակով հիվանդությունը փոխանցող օրգանիզմներն անվանվում են վեկտորներ (փոխանցողներ)։ Գրիպի վիրուսները տարածվում են օդակաթիլային եղանակով՝ հազի և փռշտոցի միջոցով։ Ռոտավիրուսները փոխանցվում են երեխաների հետ անմիջական շփման հետևանքով։ ՄԻԱՎ-ը սեռական ճանապարհով և վարակված արյան ներարկմամբ փոխանցվող վիրուսներից է։ Վիրուսի կողմից վարակվող բջիջներն անվանվում են թիրախներ։

Վիրուսային վարակը կենդանիների մոտ առաջացնում է իմունային պատասխան, որը սովորաբար ոչնչացնում է վարակող վիրուսին։ Իմունային պատասխան կարող է առաջանալ նաև պատվաստանյութի նկատմամբ, որով հնարավոր է դառնում առաջացնել արհեստական ձեռքբերովի իմունիտետ տվյալ վիրուսային հարուցչի դեմ։ Սակայն շատ վիրուսներ , կարողանում են խուսափել իմունային պատասխանից՝ առաջացնելով քրոնիկական վարակներ։ Հակաբիոտիկները ոչ մի ազդեցություն չեն ունենում վիրուսների վրա։ Մշակվել և ստեղծվել են որոշ հակավիրուսային դեղամիջոցներ։

տրված բառերը հոգնակի թվով

ակնաբույժ-ակնաբույժներ

գիսաստղ-գիսաստղեր

եզրածալ-եզրածալեր

կիրք-կրքեր

պատմուճան-պատմուճաններ

անցաթուղթ-անցատղթղտեր

թեթևամիտ-թեթևամինտեր

դևամահատ-դրամահատներ

ոստան-ոստաններ

շեղջ-շեղջեր

ավիակիր-ավիակիրներ

խաչեղբայր-խաչեղբայրներ

թափառախումբ-թափառախմբեր

ոստայն-ոստայններ

զկեռ-զկեռներ

ատամնաբույժ-ատամնաբույժեր

ձիթհանք-ձիթհանքեր

դիմագետ-դիմագետներ

ցանկս-ցանկսեր

սքեմ-սքեմներ

ասպարակիր-ասպառակրեր

մարգագետտին-մառգագետիններ

զորախաղ-զորախաղեր

կիրճ-կրճեր

կածան-կածաններ

Տիգրան Մեծի գահակալումը

1. Պետական կարգը
2. Բանակ
3. Տիգրանակերտ մայրաքաղաքի հիմնադրումը
4. Տիգրան Մեծի մետաղադրամները

1․Կային գորշակալություններ՝ Հազարապետություն, Սպարապետություն, Մարդապետություն, Մաղխազություն, Թագադիր ասպետություն։ Մարդիկ բաժանված էին կարգերի՝ բդեշխներ, նախարարներ, քրմեր, շինականնե եւ գյուղացիներ։

2․Տիգրան Մեծի կառավարման տարիներին Մեծ Հայքի բանակի թվաքանակը կազմում էր 300 հազար զինվոր։ 

3․Մ.թ.ա. 80-ական թվականներին նոր մայրաքաղաք կառուցեց  Աղձնիքում՝ Արևմտյան Տիգրիսի վտակ Քաղիրթ գետի հովտում։  Տիգրանը քաղաքը շրջափակեց 25 մետր բարձրության հաստաբեստ պարիսպներով, որոնցում տեղավորված էին ախոռներ և այլ նշանակության շինություններ: Արվարձանում արքան կառուցեց իր պալատը, շուրջը` լճեր, զբոսայգիներ, որսատեղեր ու մի հզոր ամրոց: Տասը-տասնհինգ տարում Տիգրանակերտի բնակչության թիվը հասավ մոտ հարյուր հազարի, ըստ որոշ պատմաբանների` երեք հարյուր հազարի: Դարերի ընթացքում քաղաքը քանիցս թալանվել է, ավերվել ու վերակառուցվել: Արաբների կողմից նվաճվելուց հետո վերանվանվել է Դիարբեքիր և հանդիսացել արաբական ռազմական կարևոր հենակետ:

4․Տիգրան Մեծ հատել է դրամներ որը պետության անկախության եւ ինքնուրույնության մասին է խոսում։ Մետաղադրամների դիմերեսին պատկերված է թագակիր արքայից արքա Տիգրան Մեծի դիմապատկերը դեպի աջ: Պատկերված ատամնավոր թագը բնորոշ է միայն Արտաշեսյանների տոհմի թագավորներին. այն չի հանդիպում այլ պետությունների թագավորների մետաղադրամներին: Ատամնավոր թագի վրա պատկերված են Արտաշեսյանների տոհմի խորհրդանշանները՝ ութ ճառագայթով աստղը (արև), որի երկու կողմում արծիվներ են: Արծիվները պատկերված են շրջված դիրքով, սակայն նայում են միմյանց: Դարձերեսին առկա են դիցաբանական կամ խորհրդանշական պատկերներ, ինչպես նաև արքայի անունն ու տիտղոսը հունարեն գրերով: Մեզ են հասել Արտաշատի պղնձե դրամները, որոնք հատվել են մ.թ 1-2 դարերում: